تاریخ آخرین آپدیت: 16 اردیبهشت 1404
تأیید شده توسط پزشکان متخصص ایران دکتر آنلاین
این مقاله بیشتر جهت آگاهی بخشیدن به شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکتر آنلاین مشاوره بگیرید.
نداشتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی، ممکن است پس از عمل جراحی رخ دهد؛ این اتفاق می تواند به دلیل تورم و التهاب در این نواحی، خشکی مخاط، درگیری اعصاب حسی، عفونت پس از عمل و اثرات داروهای بیهوشی باشد.
در بیشتر موارد، حس ها پس از گذشت چند هفته یا ماه به طور طبیعی باز می گردند. جراحی هایی که در نزدیکی صورت، فک و گردن اتفاق میوفتند، در بروز این مشکل تاثیر بیشتری داشته و در صورت ادامه داشتن، بهتر است برای معالجه به پزشک مراجعه بفرمایید.
نداشتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل چقدر طبیعی است؟
در روزهای پس از جراحی، امکان دارد بیمار با پدیده ای مثل نداشتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی یا سایر عمل ها مواجه شود که او را نگران خواهد کرد. این مسئله، هرچند در بسیاری از موارد موقت و برگشت پذیر بوده، اما نباید آن را نادیده گرفت زیرا ممکن است به مشکلات جدی منجر شود. با این وجود بیشتر عوارض بعد از جراحی زودگذر و موقت است و پس از مدت کوتاهی به جریان روند قبلی زندگی خود می رسید.
در نتیجه، آشنایی با علل و نشانه های این اتفاق، مسیر درستی برای آگاهی در اختیار شما قرار می دهد و مراجعه به بهترین جراحی بینی در مشهد و سایر شهرها، تاثیر زیادی در سلامت شما می گذارد.
علت از بین رفتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی چیست؟
مردم به دنبال تغییرات چهره بعد از عمل بینی هستند و اغلب این جراحی را به این دلیل انتخاب می کنند؛ اما نداشتن حس بویایی بعد از عمل بینی، به عامل مهمی به نام تورم بستگی داشته که موجب می شود سلول های عصب ارتباط خود با مجاری متصل به بینی، از دست بدهد و دچار مشکل و قطع شدن راه آن گردد. همچنین، دو حس چشایی و بویایی با یکدیگر ارتباط دارند و مولکول های موجود در هوا با بستگی راه بینی و گلو، نمی توانند به پشت حلق بروند و این احساس نیز اختلال پیدا می کند.
عوامل مختلف دیگری نیز در نداشتن حس بویایی بعد از عمل بینی موجب کاهش یا ناپدید شدن این دو حس می شوند که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
1. التهاب بافت های تنفسی یا دهانی
واکنش طبیعی بدن به جراحی موجب تورم در ناحیه بینی، سینوس یا حلق می شود و عملکرد گیرنده های بویایی و چشایی را دچار اختلال کرده و باعث نداشتن حس بویایی بعد از عمل بینی می گردد. همچنین ورم نوک بینی گوشتی بعد از عمل، نوع استخوانی و تمام بخش های دماغ وجود خواهد داشت.
2. خشکی مخاط
استفاده از داروهای خاص یا اکسیژن موجب خشک شدن محیط داخلی بینی و دهان می گردد و باعث نداشتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی می شوند.
3. درگیری اعصاب حسی
جراحی هایی که به اعصاب بویایی یا چشایی نزدیک هستند، ممکن است به طور مستقیم یا غیر مستقیم به آن ها آسیب رسانده و باعث مسدودی راه رسیدن مولکول های هوا به این قسمت ها شوند.
4. اثرات داروهای بیهوشی یا آرام بخش
برخی داروهای مورد استفاده در طی جراحی یا پس آن، می توانند عملکرد عصبی دو بخش بویایی و چشایی را برای مدت کوتاهی، دچار اختلال کنند و باعث از دست دادن حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی شوند. این مشکل بعد از قطع این داروها رفع خواهد شد.
5. عفونت پس از عمل
اگر عفونت های سینوسی و ویروسی پس از عمل جراحی رخ دهد، احتمال افت موقت حس بویایی و چشایی افزایش می یابد. عفونت ویروسی نیز شدت بیشتری داشته و می تواند عامل اصلی این اتفاق باشد.
6. تشکیل چسبندگی یا زخم در مسیر بویایی
تشکیل چسبندگی یا زخم در مسیر بویایی و چشایی به دلیل التهاب یا ترمیم بافتی پس از جراحی، ممکن است ایجاد گردد. این اختلال و انسداد، عبور مولکول های بو را مختل کرده و منجر به نداشتن حس بویایی بعد از عمل بینی خواهد شد.
چه جراحی هایی ممکن است باعث اختلال در بویایی و چشایی می شوند؟
جراحی هایی در تماس مستقیم با مجاری تنفسی و عصبی انجام می شوند یا در نزدیکی سر و گردن و نواحی صورت رخ می دهند، در بروز این اختلال موثرتر بوده و تاثیر زیادی دارند. در ادامه، برخی از جراحی هایی که ممکن است باعث نداشتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل شوند را معرفی می کنیم.
- جراحی های مغزی در نواحی نزدیک به اعصاب بویایی
- جراحی های مرتبط با سینوس و بینی مانند جراحی سپتوم یا خارج کردن پولیپ
- عمل های فک، دهان یا دندان های عقب در ناحیه فک بالا که به شاخه های اعصاب چشایی و بویایی نزدیک هستند.
- جراحی های ناحیه حلق یا برداشت لوزه که گاهی باعث تحریک گیرنده های چشایی می گردند.
- جراحی های عمومی همراه با بیهوشی طولانی مدت
حس بویایی و چشایی بعد از چه مدت پس از عمل بینی بر می گردد؟
نداشتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی موقتی و گذرا بوده و بعد از بین رفتن ورم ها و کناره رفتن مخاط بینی و با گذشت 3 تا 8 هفته، دوباره به وضعیت طبیعی خود باز می گردید. با این حال، دوره بهبودی بسته به شرایط زیر متفاوت خواهد بود.
در چند هفته نخست: بسیاری از بیماران بین هفته اول تا سوم بهبودی نسبی را به دست می آورند و به هیچ عنوان جای نگرانی نخواهد بود.
تا پایان ماه دوم: اگر عامل التهاب یا خشکی شدید باشد، بازگشت این احساسات تا هفته ششم ادامه دار می باشد.
سه تا شش ماه پس از عمل: در موارد پیچیده یا با آسیب عصبی خفیف، مدت زمان به دست آوردن احساسات بویایی و چشایی طولانی تر است.
بیشتر از شش ماه: در صورتی که پس از 6 ماه که مدت زمان زیادی می باشد احساسات خود را دوباره به دست نیاورید؛ معالجه توسط یک پزشک متخصص ضرورت بسیاری خواهد داشت.
چه زمانی باید نگران حس بویایی و چشایی شده و به پزشک معالجه کنیم؟
نداشتن حس بویایی بعد از عمل بینی معمولا موقتی است و شما می توانید بدون معالجه حضوری و با کمک تیم های آنلاین تخصصی مانند ایران دکتر آنلاین، از سلامت خود مطمئن شده و راهکارهایی برای درمان به دست آورید. با این حال، نشانه های زیر زنگ خطر جدی بوده و بهتر است به یک پزشک متخصص معالجه کنید.
- عدم بازگشت حس ها پس از سه ماه
- احساس طعم های نادرست یا ناخوشایند مانند مزه فلز، کپک یا سوختگی
- ادراک بوهایی که وجود ندارند، ممکن است نشانه آسیب عصبی باشد.
- ترشحات بینی مداوم و شفاف، بدون علائم سرماخوردگی
- همزمانی با علائم دیگر مانند سردرد مزمن، گیجی یا مشکلات بینایی
چه راهکارهایی به بازگشت حس چشایی و بویایی پس از عمل بینی کمک می کند؟
هنگام نداشتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی، توصیه های ساده اما موثری وجود دارد که با پیروی از آن ها، روند بهبودی سرعت پیدا می کند و باعث کاهش نگرانی شما خواهد شد. در ادامه به این نکات و توصیه ها اشاره می کنیم.
- استفاده روزانه از رایحه درمانی با بوهایی چون دارچین، گل رز، پرتقال یا نعناع
- اجتناب از دود سیگار یا بوهای تحریک کننده
- تنظیم رطوبت محیط با استفاده از دستگاه بخور یا قرار دادن ظرف آب در کنار وسایل گرمایشی
- انجام فعالیت بدنی منظم برای افزایش گردش خون
- رعایت رژیم غذایی متنوع شامل سبزیجات، ادویه های ملایم، مرکبات و غذاهای تازه
- شستشوی بینی بعد از عمل کی شروع میشه؟ شستشوی بینی با سرم نمکی برای پاکسازی مجاری بویایی واجب بوده و حدود 7 تا 10 روز بعد از عمل انجام می گردد.
درمان های دارویی برای رفع مشکل نداشتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی
بعد از فهمیدن نداشتن حس بویایی بعد از عمل بینی، داروهایی که در تسریع روند درمان موثر هستند که در شدت داشتن اختلال و مشکلات شدید، پزشک متخصص ممکن است درمان دارویی را تجویز کرده و در اختیار شما قرار دهد که در ادامه به نمونه هایی از این روند بهبود اشاره خواهیم کرد.
- کورتیکواستروئیدها به شکل اسپری یا قرص برای کاهش التهاب
- مکمل های تغذیه ای مانند ویتامین B12، زینک و امگا 3
- داروهای ضدعفونی کننده یا ضد ویروس در صورت وجود عفونت پنهان
- قرص های ضد احتقان یا ضد آلرژی برای کاهش التهاب مجاری تنفسی و گرفتگی آن
- داروهای تحریک کننده گیرنده های عصبی که گاهی در بازیابی حس بویایی کمک کننده خواهند بود.
نتیجه گیری؛ نداشتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی
نداشتن حس بویایی و چشایی بعد از عمل بینی یکی از عوارض رایجی است که به دلایلی مانند تورم، خشکی مخاط، آسیب عصبی یا عفونت ایجاد می شود. این مشکل، معمولا موقتی بوده و با رفع التهاب و بازسازی بافت ها و از بین رفتن این تورم، حس ها به مرور زمان بازمی گردند. گاهی چسبندگی یا زخم در مسیر بویایی و اثرات داروهای بیهوشی نیز در طولانی شدن مدت این پدیده تاثیر دارد.
آشنایی با نوع جراحی ها و میزان نزدیکی آن ها به اعصاب حسی، شناخت علائم و استفاده از راهکارهایی مثل رایحه درمانی و حفظ رطوبت روند بهبودی را بیشتر خواهد کرد. در صورت تداوم این روند و مشکلات، پیگیری درمان پزشکی و معالجه بسیار ضروری می باشد. برای راهنمایی و تشخیص آنلاین و پشتیبانی تخصصی، ایران دکتر آنلاین با بهره گیری از پزشکان معتبر، به عنوان همراه معتبر و حرفه ای در این زمینه ها محسوب می شود.
سوالات متداول؛ نداشتن حس بویایی و چشایی
چطور از اختلال در حس بویایی یا حس چشایی بعد از عمل بینی جلوگیری کنیم؟
تورم بعد از عمل بینی طبیعی بوده و ما فقط می توانیم در انتخاب پزشک و جراح متخصص در این حوزه، دقت ویژه داشته باشیم.
آیا رژیم غذایی بعد از عمل بینی می تواند بر بازگشت حس چشایی تاثیر بگذارد؟
بله، مصرف غذاهای تازه، ادویه های ملایم و خوراکی های سرشار از آنتی اکسیدان می تواند به تحریک گیرنده های چشایی کمک کند.
خوابیدن به پشت بعد از عمل تا چه حد روی عملکرد بویایی تاثیر دارد؟
خوابیدن صحیح و به پشت با بالا بودن سر، تورم را کاهش می دهد و به بهبود جریان هوا و بازگشت بویایی کمک می کند.
